Mozart \ Beethoven \ Webern

Mozart en Beethoven spugen vuur
Het strijkkwartet als familiebedrijf, je moet er maar zin in hebben. Het was misschien ook niet het ideaal van de Hagens uit Salzburg, maar een familiebedrijf mag het zeker genoemd worden. Dit seizoen al dertig jaar zelfs.

In 1981 begonnen de broers Lucas en Clemens en de zussen Angelika en Veronika Hagen officieel een strijkkwartet, een ensemble dat in de jaren daarvoor al geregeld informeel in de huiskamersfeer en binnen opleidingsmuren bestond. Voordat het tot een belangrijke presentatie kwam op het kamermuziekfestival van Lockenhaus, gooide Angelika roet in het eten. Zij had uiteindelijk minder belangstelling voor het muzikantenbestaan en leidt tegenwoordig een eigen adviesbureau. In haar portfolio bevinden zich veel zaken op het gebied van kunst en cultuur, dat wel. Met Annette Bik, in 1987 vervangen door Rainer Schmidt, meldde het familiegezelschap zich in Lockenhaus aan het front van de kamermuziekpraktijk. Het kwartet won de Jury- en de Publieksprijs en de wereld lag open. Die wereld bleek erg gelukkig met het Hagen Kwartet. De vier jonge musici wisten een nieuw elan te brengen in het klassieke kwartetrepertoire. Haydn, Mozart en Beethoven spuugden opeens weer vuur. Eerst op het podium en vanaf 1985 ook op cd. Het gezelschap tekende een exclusief contract met Deutsche Grammophon en legde vele klassiekers en hedendaagse werken vast. Mooie cd’s zijn dat, parels in het rijke kwartetaanbod. En nu, nu het viertal dertig jaar lief en leed in nagenoeg continue nabijheid van elkaar heeft gedeeld, is alles anders. Tenminste, op discografisch gebied. De cd met het trotse getal dertig op de cover heeft  een geel label. Hagen Quartett 30 met werken van Mozart, Beethoven en Webern is de eerste cd van het kwartet op het label Myrios Classics en vormt de start van een nieuwe samenwerking. Dat is ook meteen het enige verschil, want het Hagen Kwartet is nog steeds het Hagen Kwartet. Dat blijkt al uit de repertoirekeuze. Mozarts Strijkkwartet in Es KV 428, Beethovens Rasumovsky Kwartet op. 59 nr. 2 en dan afsluiten met een meesterlijke lezing van Weberns Fünf Sätze op. 5 en de Bagatellen op. 9. Een mooie opzet, want opeens klinkt Webern meer dan ooit naar Mozart en Beethoven, naar een logisch vervolg. En dat is wat het Hagen Kwartet al die jaren zo tekent: alles wordt geschraagd door een diepgeworteld besef van traditie. Dat is het fundament en op dat fundament kunnen de strijkers hun vleugels uitslaan. En misschien is er toch nóg een klein verschil met vorige cd’s. Schmidt en de drie Hagens lijken vrijer, onbezorgder te spelen. Beethoven ademt meer, Mozart lijkt dramatischer, moderner dan ooit. Daardoor komen de klassiekers en Webern ook zo dicht bij elkaar en word je als luisteraar bijna gedwongen om een cd lang met open mond te luisteren. Want een Hagen Kwartet dat nog steeds het vuur van dertig jaar geleden uitstraalt, is een absoluut onweerstaanbaar kwartet.
Paul Janssen