Diversen

Op kerstavond 2018 verzorgde het Choir of King’s College voor de honderdste keer het beroemde Festival of Nine Lessons & Carols. Deze dienst vol met bekende kerstliederen betekent voor de Engelsen al een eeuw het begin van kerst. Een jaar later verscheen de complete dienst op cd, vergezeld van een cd-boekje vol geschiedenis en herinneringen. ‘Het is een heel mooi aandenken aan een gedenkwaardige dienst, met de musici in topvorm en een veeleisende selectie kerstmuziek’, schreef musicweb-international.com. Ook anno 2021 het ideale kerstcadeau.

Aangenaam Klassiek 2021

INTERVIEW

King's College Choir meer dan carols
Het is gelukt! Ook dit jaar verschijnt er een nieuwe kerst-cd van het Choir of King’s College, Cambridge, op het eigen label. Vorig jaar was er, zeer uitzonderlijk, geen live kerstuitzending vanuit King’s College Chapel, maar werd een eerder opgenomen programma uitgezonden. Wereldwijd is het luisteren naar het College Choir, in 1461 opgericht door koning Henry V, een vast onderdeel van de kerstavond.

Maar wat doet dit koor de rest van het jaar? En hoe hebben de zangers zich door de coronabeperkingen heengeslagen? We vragen het dirigent Daniel Hyde, vroeger ook zelf lid van het koor. Hij vertelt: “Vorig jaar was het de vraag of we wel een kerst-cd konden opnemen. We doen dat altijd een jaar vooruit, deze zou dus dit jaar moeten verschijnen. We vonden een manier om, in de weken vlak voor kerst, te kunnen blijven repeteren en opnemen.
Normaal zit bij onze concerten en services heel veel publiek in de kapel, maar vorig jaar natuurlijk niet. Dus hebben we alle stoelen en banken uit de kapel gehaald, waardoor we een ruimtelijke opstelling konden maken. Dat vergde veel van iedereen, niet in de laatste plaats van onze jongenssopranen, die het niet gewend zijn om op grote afstand van elkaar te staan. Bovendien veranderde de akoestiek van de kapel. Doordat bijna al het meubilair eruit was, behalve de meubels die in de vloer gefixeerd zijn, kregen we ineens een heel andere ruimte om in te zingen. Er was meer galm en doordat de zangers veel verder van elkaar af stonden werd de koorklank ook anders.
We hebben van de nood een deugd gemaakt en sommige carols anders gearrangeerd om juist het ruimtelijke effect dat we nu hadden goed hoorbaar te maken. Onze kerst-cd klinkt dit jaar anders dan anders, maar zeker niet minder mooi. Het is ook goed om te laten horen dat we ook onder deze moeilijke omstandigheden iets kunnen neerzetten.”

De cd wordt uitgebracht op het eigen label van King’s College Choir. Welke voordelen biedt dat? Hyde: “Natuurlijk hebben we in de loop van ons bestaan veel opgenomen voor andere labels, maar een paar jaar geleden besloten we dat een eigen label ons meer vrijheid gaf in welke muziek we wanneer wilden opnemen. Bij grote labels moet je dat lang van tevoren plannen, en omdat wij met jongens tussen 7 en 13 jaar werken hebben we niet altijd hetzelfde potentieel aan stemmen. We doen daar wel heel hard ons best voor, we rekruteren het hele jaar door, maar je moet er altijd rekening mee houden dat een nieuwe lichting jongenssopranen net wat anders klinkt dan de vorige, al train je ze nog zo goed. Dan is het lastig om veeleisende muziek snel in te studeren, op tijd voor een geplande opname. Doordat we de opnamen nu zelf uitbrengen kunnen we in die gevallen wat meer tijd nemen. De jongens moeten tenslotte ook gewoon naar school en hebben naast een intensieve vocale training ook algemene muzieklessen. Met ons eigen label zijn we wat dat betreft flexibeler en kunnen we de kwaliteit van onze producties beter managen. Bovendien hebben we meer kans om te laten horen hoe breed ons repertoire is. De meeste mensen zullen ons associëren met kerstmuziek maar we zingen natuurlijk veel meer en dat willen we ook graag uitbrengen op cd. We hebben net een cd met werken van Bruckner uit, dat is repertoire waarbij de meeste mensen niet onmiddellijk aan ons koor denken.”

We kennen King’s College Choir natuurlijk ook van opnamen van grote koorwerken van bijvoorbeeld Händel. Daarvoor wordt de samenwerking aangegaan met orkesten en ensembles. Hyde: “Dat hebben we heel veel gedaan en dat blijven we doen. Met The Academy of Ancient Music hebben we veel Händel gezongen, ook op tournee door Nederland, en met Britten Sinfonia doen we later Engels repertoire. Dat is voor ons ook heel belangrijk en onze jongens leren er heel veel van. We willen ze, zo jong als ze zijn en ook al gaan de meesten later niet door in de muziek, een echte professionele houding aanleren. Ze zijn tenslotte niet zomaar lid van King’s College Choir.”
De kerst-cd kwam vorig jaar dus nog net gereed voor de lockdown werd afgekondigd. Zijn er al plannen voor deze kerst? “Ik hoop dat we dit jaar weer normaal kunnen werken,” zegt Hyde, “maar met alle steeds veranderende regels weet je het nooit. Maar we hebben met de vorig jaar opgenomen en nu verschenen kerst-cd wel laten zien dat we ook onder moeilijke omstandigheden iets heel moois kunnen neerzetten.”

Marcel Bijlo (Klassieke Zaken 5/6-2021)

IN MEMORIAM


Op 22 november 2019 is Sir Stephen Cleobury na een lang ziekbed overleden in York, waar hij sinds zijn pensionering in september 2019 woonde. Stephen was 37 jaar director of music bij het King’s College in Cambridge en was misschien wel het meest bekend door zijn leiding van ’s werelds beroemdste koor.

A Festival of Nine Lessons and Carols
In december 2018 dirigeerde Stephen Cleobury nog het Choir of King’s College Cambridge tijdens de honderdste editie van A Festival of Nine Lessons and Carols; dit kerstconcert werd live uitgezonden vanuit het King’s College. Miljoenen luisteraars over de hele wereld hebben van dit live concert mogen genieten. Deze honderdste editie wordt deze maand uitgebracht op het huiseigen label van het Choir of King’s College Cambridge.

Zes maanden later werd hij tot ridder geslagen in The Queen’s Birthday Honours voor zijn diensten voor koormuziek, tot groot genoegen van het koor en het college en van velen over de hele wereld, wiens harten zijn geraakt door Stephens werk.

Cleobury’s bijdrage aan de koormuziek
Stephen Cleobury heeft een grote bijdrage geleverd in de wereld van de koormuziek. Hij werke jarenlang samen met de BBC Singers en de Cambridge University Musical Society. Ook is hij grondlegger van de jaarlijks terugkerende kersttraditie waarop een speciaal voor kerstavond gecomponeerd Christmas Carol uitgevoerd wordt. De eerste keer was in 1984. Deze traditie heeft een onschatbare bijdrage gelederd aan de hedendaagse koormuziek. Tevens introduceerde hij het zeer succesvolle jaarlijkse festival Easter at King’s van waaruit de BBC regelmatig uitzendt. Bovendien heeft Stephen Cleobury onder de naam Concerts at King’s een reeks spraakmakende optredens gedurende het hele jaar gegeven.

A Requiem for Stephen Into A greater Light
Tijdens zijn lange ambstermijn versterkte Stephen de reputatie van het koor en breidde het bereik uit door activiteiten op het gebied van uitzendingen, opnamen en tournees te ontwikkelen. Zijn invloed als leraar en rolmodel voor jonge musici is verbonden met duizenden zangers en organisten die koorknapen, koorleden, zang- en orgelstudenten bij King’s zijn geweest.

Om stil te staan bij het overlijden van Stephen Cleobury is door het huiseigen King’s College, Cambridge label een programma samengesteld met hoogtepunten van Stephen Cleobury én het Choir of King’s College, dat de beluisteren is via de streamingsdiensten.

Beluister de CD hier