D. Shostakovich

Het mag bijna een wonder heten dat Sjostakovitsj niet in het Westen is gecanceld na Ruslands invasie in Oekraïne. Hij was immers de belangrijkste Sovjetcomponist, onderscheiden met diverse Staatsprijzen. Maar zelfs deze ‘Held van de Socialistische Arbeid’ had zwaar te lijden onder het regime. De Vijfde symfonie was in 1937 in zijn eigen woorden het antwoord van een Sovjetkunstenaar op gerechtvaardigde kritiek, nadat de opera Lady Macbeth van het district Mtsensk in de Pravda was afgeserveerd door Stalin en consorten als ‘chaos in plaats van muziek’. De symfonie doet inderdaad veel minder gewaagd aan en de dubbele bodem is niet herkend door de machthebbers, die ermee verguld waren. Met de Negende vierde Sjostakovitsj in 1945 de overwinning op Duitsland in de Tweede Wereldoorlog, maar hij deed dat niet triomfantelijk genoeg in de oren van de autoriteiten. Drie jaar later werd de symfonie verboden. Jaap van Zweden is thuis in deze muziek. Hij heeft als chef-dirigent het Hong Kong Philharmonic tot bloei gebracht. Het orkest klinkt zelfverzekerd met opvallend expressieve strijkers en in een perfecte balans. Met een ingehouden spanning en nooit overhaaste tempo’s geeft Van Zweden volop reliëf aan het geladen karakter van deze muziek.

Eddie Vetter (Klassieke Zaken 3-4-2023)