Mozart

Op lp, cd of in de concertzaal: Mozarts symfonieën nr. 40 en 41 worden vaak als broertjes gepresenteerd. Wat dat aangaat is Pentatone hier niet origineel. Maar zo verfijnd als de NDR Radiophilharmonie en dirigent Andrew Manze deze muziek onder handen nemen, dat is toch wel heel bijzonder. Manze is gepokt en gemazeld als het om de late achttiende eeuw gaat. Toch is er niets routinematig aan deze uitvoeringen, integendeel. Dirigent en orkest beheersen een nieuwe techniek op het gebied van frasering die je kunt omschrijven als ‘de minuscule overlapping’: steeds weer vallen inzetten nagenoeg samen met de uitklank van een vorige frase. Daardoor krijgt de muziek een continue impuls, een stuwende werking en een schijnbare versnelling. Omdat alles transparant klinkt - schitterend opgenomen in het Landesfunkhaus in Hannover, al had een uitbundiger stereo niet misstaan - ontgaan de effecten je nergens. Het openingsdeel van nr. 40 is voorbij voordat je er erg in hebt, zo pakt de muziek je bij de kladden. Dissonante klanken lijken overal met opzet een accent te krijgen. Het summum aan contrapuntiek, de finale van symfonie 41, vormt het toefje op de taart: wat een wervelende elf en een halve minuut! Zelden bereikt een radio-orkest zo’n hoog artistiek niveau.

Jos van der Zanden (2-2019)