Prokofjev, S.

Als er in de muziek een stroming ‘Nieuwe zakelijkheid’ zou bestaan, zouden we Prokofjev daar dan een vertegenwoordiger van kunnen noemen? Enigszins afgezaagd zou je kunnen stellen dat een componist als hij zich niet laat indelen. Sterker nog: hij lijkt zich daadwerkelijk steeds tussen twee werelden in te bevinden: in het Oosten kon men moeilijk overweg met de avant-gardistische trekken uit zijn vroegere werk, voor het Westen rook het eenvoudiger en rechtlijniger idioom dat zijn rijpere periode kenmerkt teveel naar gecontroleerde Sovjetmuziekcultuur. Toen hij in 1918 uit Rusland vertrok, bleek hij elders geen rust te kunnen vinden, hetgeen in 1936 uiteindelijk resulteerde in een even tragische als onvermijdelijke terugkeer naar zijn vaderland dat inmiddels was verworden tot dictatuur. Uitgerekend tijdens de Tweede Wereldoorlog kende hij successen, waarvan de Vijfde symfonie misschien wel hét voorbeeld is. Een heldere textuur met een donkere ondertoon maken het tot een des te meeslepender werk, waarbij de heldere kleuren van hoge strijkers en houtblazers onder Jurowski’s handen buitengewoon subtiel tot uitdrukking komen. Net zo knap gebracht is het monumentale doch moeilijk te doorgronden karakter van de ‘Ode’ die door de bijna onwezenlijk aandoende bezetting veel dirigeertechnisch kneedwerk vereist. Voor Jurowski geen probleem.

Andrew van Parijs