Wagner

Het is opvallend hoeveel affiniteit Nederlandse dirigenten hebben met Wagner. Denk aan Bernard Haitink, Edo de Waart, Ed Spanjaard, Antony Hermus. In deze rij mag Jaap van Zweden niet ontbreken. In de Zaterdag- Matinee heeft hij destijds al furore gemaakt met concertante uitvoeringen van Lohengrin, Die Meistersinger von Nürnberg en Parsifal. Als chef-dirigent van het Hong Kong Philharmonic Orchestra gaat hij gestaag voort met een ambitieus Wagnerproject. Elk jaar verschijnt er een nieuwe aflevering in de serie met de volledige Ring des Nibelungen. Na de enthousiast ontvangen cd’s met Das Rheingold en Die Walküre is nu Siegfried uitgebracht. Een constante in de reeks is het verrassend hoge niveau van het orkest. Het klinkt zeker niet vet Duits maar gelukkig ook niet smakeloos geglobaliseerd. Luister maar naar de plastische weergave van het ‘Waldweben’, het mysterieuze gefluister van het bos in de tweede akte, of naar het orkestrale tussenspel in het derde bedrijf waarin de jonge held zich een weg baant door de ring van vuur. De musici hebben hoorbaar het nodige zelfvertrouwen om de complexe taak met glans te vervullen. Uiteraard is dat vooral te danken aan de weloverwogen interpretatie van Jaap van Zweden. Tekenend is de rust die hij uitstraalt, de tijd die hij neemt om het drama te ontvouwen. Hij kiest doorgaans voor een trager tempo dan grote voorgangers als Bernard Haitink, en toch treft hij de vervoering die Wagner zo opwindend kan maken. Daarbij draagt hij de zwaarbeproefde zangers als op handen. Naarmate het einde van het Walhalla in zicht komt, valt wel meer te betreuren dat de echte hoogdramatische stemmen die nodig zijn voor de laatste twee afleveringen van de Ring vrijwel zijn uitgestorven. Wie dat in gedachten houdt, zal zich tevreden kunnen stellen met de Siegfried van Simon O’Neill, die meer uitblinkt door zijn uithoudingsvermogen dan door jeugdig charisma. In Die Walküre vertolkte Petra Lang de rol van Brünnhilde, maar de hoogte in het grote liefdesduet van Siegfried vormt voor haar een onneembare hindernis. Daarom is Heidi Melton van Sieglinde in Die Walküre gepromoveerd tot Brünnhilde in deze aflevering. Respect voor haar prestatie is gemengd met de vrees dat deze jonge Amerikaanse sopraan haar stembanden ruïneert door zo’n zware partij op zich te nemen. De confrontatie van Wotan/Wanderer (een wat kelig aandoende Matthias Goerne) en Erda (een hevig vibrerende Deborah Humble) is ondanks de vocale mankementen een van de vele hoogtepunten in het ruim vier uur durende drama. Sterke bijdragen zijn er verder van Valentina Farcas (Waldvogel) en vooral David Cangelosi (Mime).

Eddie Vetter (1-2018)