Beethoven, L. van

Beethovens Derde symfonie ‘Eroica’ op. 55 maakte bij de première in 1805 een verpletterende indruk. Ongekende lengte, ongehoorde energie, onbegrijpelijke dissonanten, niemand had ooit zoiets gehoord. Geen wonder dat de critici reageerden alsof ze door de bliksem waren getroffen. De scribent van de Allgemeine musikalische Zeitung schreef: ‘Deze recensent behoort tot Beethovens meest oprechte bewonderaars, maar hij moet bekennen in deze compositie te veel vreemds en bizars te hebben ontdekt, wat het begrip van het geheel ernstig hindert en waardoor de suggestie van eenheid bijna helemaal verloren gaat’. Volgens de correspondent van de ‘Freymüthige’ waren Beethovens vrienden ervan overtuigd dat het meesterwerk zijn tijd vooruit was en pas ‘over duizend jaar’ begrepen zou worden. Het is sneller gegaan. Voor ons is de ‘Eroica’ geen verrassing meer. Bernard Haitink heeft van het overbekende werk met het London Symphony Orchestra een zeer afgewerkte live-registratie gemaakt. In een periode waarin iedereen zich op het eerste deel stort alsof het een wedstrijd is, neemt hij de tijd om de muziek evenwichtig en met de nodige rust te brengen. Kenmerkend voor de hele uitvoering is de vloeiende lijn die hij hanteert. Het tweede deel, de treurmars, klinkt intens en de lekker snel genomen finale bruist van de energie.

Doron Nagan