Turnage, Mark-anthony

Scherp, ondeugend, licht scandaleus: Mark-Anthony Turnages nieuwe opera 'Anna Nicole'.

Een citaat uit het werk van popgroep Sister Sledge; een lofzang op gebraden kip; een duizelingwekkende reeks synoniemen voor het woord ‘borsten’; en een meer dan genereus gebruik van de letters c, f, k en u (niet noodzakelijkerwijs in die volgorde): ruim baan voor Anna Nicole! Deze opera van componist Mark-Anthony Turnage en tekstschrijver Richard Thomas ging, in een jubelende sfeer van controverse, smaakvrije restyling en verbluffend veel media-aandacht, in februari 2011 in première in het Londense Covent Garden. Eva-Maria Westbroek leende haar grote stem en nog grotere hart aan de vertolking van de titelrol, de… - ja, wat was ze eigenlijk?- de unieke Anna Nicole Smith, een model en actrice die een kunst maakte van het beroemd zijn om het beroemd zijn, en die zichzelf zo weggaf aan de media dat er tenslotte niets meer van haar over was.

En nu is er – voor wie er niet bij kon zijn – de dvd. Gelukkig: de glimmende letters, het stemmig hardroze en de foto van ‘onze’ Eva- Maria die haar goldenWinnebagos (we citeren vrijmoedig uit het tekstboek) voor de camera omhoog houdt, zijn veelbelovend. De opera zelf maakt die belofte ruimschoots waar. Het libretto lijkt van start te gaan in de ietwat banale, pseudo-intellectuele Andrew Lloyd Webber/ Tim Rice-stijl van een musical als Evita. Maar de eerste woorden van Anna Nicole zelf logenstraffen die eerste indruk: Anna Nicole is scherper, ondeugender en ja, op zijn beste momenten ook zelfs een stukje diepgaander dan het werk van het Britse musicalduo.

Eva-Maria Westbroek gaat de oppervlakkigheid en het schrijnende gebrek aan intellectuele vermogens van haar rol niet uit de weg. Haar komische timing is hilarisch en redelijk genadeloos. Anderzijds zorgt ze ervoor dat we bijna vanaf haar eerste verschijnen een warme sympathie voelen voor het personage. Westbroeks allersterkste talent, de altijd zo inspirerende interactie met haar medespelers, krijgt alle ruimte binnen het grote ensemble van Covent Garden. Susan Bickley is krachtig als haar door iedereen onbegrepen moeder Virgie. Alan Oke geeft een virtuoze performance als de stokoude geldmagnaat J. Howard Marshall II. En Gerald Finley tilt met zijn ontspannen toneelverschijning en warme stem de ondankbare rol van advocaat Howard Stern naar een hoger plan. Peter Hoare doet een overtuigende Larry King en Grant Doyle maakt veel van het kleine rolletje van Anna Nicoles eerste echtgenoot Billy (met een ‘liefdesduetje’ waarvan de melodie nog dagen in je hoofd blijft hangen).

De hippe muziek van Turnage, met citaten en nabootsingen uit allerlei populaire en eigentijdse stijlen, slaat op donker wanneer het met Anna Nicole radicaal bergafwaarts gaat. Verwacht geen 21ste-eeuwse versie van Alban Bergs Lulu. Het luchtledige beroemdzijn van realitysterren en de totale deconstructie van Anna Nicole zelf worden vol bittere humor neergezet. Wie trouwens oma wil verrassen met een ansicht van een paaldansende Westbroek kan terecht bij de Deluxe Editie van de dvd.

Hein van Eekert