Jeths, Willem

Willem Jeths koestert naar eigen zeggen een voorliefde voor de laatromantische muziek. Dat blijkt ook uit deze nieuwe release van Et'cetera, waarop vier werken van de Nederlandse componist zijn samengebracht. Zo speelt hij in het orkeststuk Scale – le tombeau de Mahler (2010) driftig leentjebuur bij de Weense fin-de-siècle-reus. Vingerwijzingen naar Mahlers symfonische oeuvre rijgen zich aaneen tot een indringend in memoriam, dat meesterlijk wordt vertolkt door Ed Spanjaard en het Concertgebouworkest. Voor zijn Derde Strijkkwartet, Intus trepidare (2003), tapte Jeths uit een ander Weens vaatje. Ritmische snippers en spookachtige melodieflarden klonteren gaandeweg samen tot een thema dat afkomstig blijkt uit de Lyrische Suite van Alban Berg. Dat Jeths de fijne kneepjes het componistenvak leerde van Tristan Keuris, is te horen in het dubbelconcert Meme (2006), voor twee altviolen en orkest. Net als zijn vroegere leermeester weet Jeths een heel werk lang te boeien met slechts een handjevol akkoorden en motieven. Die worden telkens in nieuwe orkestrale kleurnevels gehuld en harden naar het eind toe uit in een magische tweespraak tussen de twee solo-instrumenten. Ook in het recente Monument to a Universal Marriage klinken echo's van Keuris, in het bijzonder diens Klarinetkwintet.

Joep Christenhusz (6-2013)