Royal, Kate

2007-11-16 14:23:14

Kate Royal: "Goede muziek zingen is eenvoudig"

Het eerste wat opvalt aan Kate Royal is haar uiterlijk. Met een uitgekiende robe die meer van haar slanke, lenige lijf onthult dan bedekt, trekt zij alle aandacht naar zich toe. Maar zodra zij begint te zingen valt die visuele aantrekkingskracht in het niet bij haar muzikaliteit. Haar debuut-cd geeft een indruk van haar opmerkelijke veelzijdigheid.

door Willem Veldhuizen

De sopraan Kate Royal, die 16 januari van dit jaar een briljant recital in de Kleine Zaal van het Concertgebouw gaf, studeerde allereerst aan de Guildhall School of Music in Londen en vervolgde haar opleiding aan de National Opera Studio aldaar. Zij won in 2004 zeer overtuigend zowel de ‘Kathleen Ferrier Award’ als de ‘John Christie Award’. Daarop werd ze uitgenodigd voor een groot aantal optredens. Op het festival van Glyndebourne vertolkte ze de rol van de Gravin in ‘Le nozze di Figaro’ van Mozart en de Gouvernante uit ‘The turn of the screw’ van Britten. Op het festival van Aix-en-Provence zong zij eveneens de rol van de Gravin. Daarnaast bood Covent Garden haar de rol van Miranda aan in ‘The tempest’ van de hedendaagse componist Thomas Adès. Ook verleende ze haar medewerking aan een concertante uitvoering van ‘Das Rheingold’ in het Festspielhaus van Baden-Baden onder de bezielende leiding van Simon Rattle. Met de barokcrack Helmuth Rilling zong ze Bachs ‘Matthäus-Passion’. Ondertussen is de lyrische sopraan uitgegroeid tot een veelzijdige, zeer complete musicienne die overal grote bijval oogst. Deze debuut-cd legt daarvan ondubbelzinnig en smaakvol getuigenis af.
Haar timbre is uitgesproken mooi in de klassieke betekenis van het woord. Het is nergens scherp, haar hele bereik is rond en fluwelig zonder dat het aan power ontbreekt. Haar muzikaliteit is eveneens klassiek-esthetisch te noemen. Ze fraseert zorgvuldig en kent de wetten van de dynamiek op haar duim. Haar tekstbehandeling is weldoordacht, ze beschikt over een precieze dictie en haar voordracht is meeslepend communicatief. Voor deze cd deed ze een keuze uit repertoire dat in hoofdzaak in de negentiende eeuw is ontstaan. Opera, concertwerken en liederen komen rijkelijk aan bod. ‘De afgelopen jaren hebben in het teken gestaan van zeer afwisselend repertoire. Ik zocht voor deze cd muziek uit die veel voor me betekent en die een goede doorsnede geeft van wat ik zing. Het bij elkaar gezochte werk heeft geen thematisch verband. Wel zijn veel composities beïnvloed door volksmuziek,’ aldus Royal.
Ze opent haar recital met ‘L’année en vain chasse l’anneé’ uit Debussy’s ‘L’enfant prodigue’, een lyrische scène waarin ze de rol van Lia, de moeder van de Verloren Zoon, vertolkt. ‘Voordat ik zang begon te studeren, studeerde ik piano en ik hield veel van Debussy. Ik wist op dat moment nog niet dat hij ook liederen had geschreven, maar toen ik de ‘Ariettes oubliées’ leerde kennen was ik verkocht,’ zegt de zangeres zelf. Deze instrumentale achtergrond geeft haar hoorbaar een grote muzikale soevereiniteit. In ‘Les filles de Cadix’ van Léo Delibes horen we de zangeres in een lichtvoetiger genre dat ze evenzeer beheerst. Van Ravel zingt ze de beroemde ‘Vocalise en forme de habanera’: ‘Ik wilde deze vocalise in ieder geval zingen. Het is een echte uitdaging om de emotionele taal van een woordloos stuk te begrijpen.’ De Academy of St. Martin in the Fields o.l.v. Edward Gardner begeleidt haar met alle ragfijne fin-de-siècle-kleuren die Ravel vraagt. Luister hier vooral ook naar het prachtige, sensuele messa di voce, het aanzwellen en het afnemen van de toon.
De drie aria’s die volgen stammen uit Igor Stravinsky’s ‘The rake’s progress’, de eerste opera die Kate Royal ooit zag. Het was het werk dat haar definitief deed kiezen voor de zangkunst. Haar aanpak is geacheveerd en de neoklassieke stijl van de componist vaart daar wel bij. De aria’s klinken lyrischer en logischer dan bij veel anderen. De moeilijke intervallen worden altijd zuiver geïntoneerd. Zelf zegt zij in een recent interview over interpretatie het volgende: ‘Interpretatie betekent dat je de intentie van de componist en de dichter probeert te achterhalen. Goede muziek is eenvoudig te interpreteren omdat alle instructies daarin gegeven zijn. Je moet er alleen voor zorgen dat ze precies worden opgevolgd.’ Deze partituuracribie leidt bij haar overigens nooit tot steriliteit.
Dan volgen de ‘Cuatro madrigales amatorios’, van Joaquin Rodrigo. Naast het ‘Concerto de Aranjuez’ behoort vooral Rodrigos’ vocale muziek tot het beste dat hij schreef. Voor deze liederen is de volksmuziek een grote inspiratiebron geweest. Met sobere middelen worden de beeldende teksten van klinkend commentaar voorzien. Kate Royal respecteert de breekbare eenvoud van deze ten onrechte wat onbekende liederen.

Strauss
Zoals voor zoveel sopranen is Richard Strauss ook voor deze zangeres een bijzondere toondichter. ‘Als ik Strauss zing, heb ik het gevoel dat ik juist hém in mijn leven moet zingen. Hij schrijft op een heel bijzondere manier voor de stem en zijn muziek heeft voor mij precies de goede klik. Ik wil graag véél Strauss zingen maar tot nu toe liggen zijn opera’s nog op me te wachten.’ De drie liederen die ze koos doen vermoeden dat de Straussrollen niet lang uit zullen blijven. Ze zingt Wiegenlied, op. 42 nr. 1 en Morgen, op. 27 nr. 4 met grote affiniteit en taalverfijning. Haar rubato’s ademen en het orkest ademt met haar mee. Maar luister vooral ook naar de droevige geschiedenis ‘Ich wollt’ ein Sträusslein binden’ op. 68 nr. 2 op een eenvoudige tekst van Brentano, en let op de scherpe psychologische timing die haar voordracht zo indringend maakt.
De zangeres besluit volgens trots Brits gebruik haar recital met de traditional ‘The sprig of thyme’, een lied vol liefdesverlangen, droefenis en hoop. We horen een ongekunstelde eenvoud die o zo geraffineerd is en om een grote muzikaliteit vraagt.
Summa summarum: alle werken die de nog jonge Kate Royal op deze cd zingt, ademen een grote artistieke maturiteit. Verbeeldingkracht, intellect en techniek komen samen in haar vertolkingen. Er is voor de luisteraar geen ontkomen aan: hij zal zich onvoorwaardelijk overgeven aan deze begaafde zangeres. Zo was het in januari in Wigmore Hall in Londen, zo was het in de Kleine Zaal in Amsterdam, zo was het op de vele festivals waar zij acte de présence gaf. Het is geen waagstuk deze zangeres een grote toekomst te voorspellen.

Debussy, Ravel, Stravinsky, Richard Strauss e.a.
Aria’s, liederen en concertstukken
Kate Royal, Academy of St. Martin in the Fields o.l.v. Edward Gardner
EMI 0946 3 94419 2 1

http://www.emiclassics.com/artistbiography.php?aid=110