Poème Harmonique, Le
2006-12-01 20:13:14
‘Arm Spanje’ in het Festival Oude MuziekElf jaar geleden verzamelde luitist Vincent Dumestre een groep musici en zangers om zich heen met als doel zich, onder de naam Le Poème Harmonique, te wijden aan een tekstgevoelige uitvoering van vroegzeventiende-eeuwse Franse vocale muziek. Tegenwoordig overschrijdt het ensemble met gemak alle lands- en eeuwgrenzen: met een Spaans programma van vijftiende- en zestiende-eeuwse villancicos zijn de musici te horen in het Utrechtse Festival Oude Muziek.
door Joke Dame
Begin dit jaar overrompelde Le Poème Harmonique het Franse publiek met een historisch nauwgezette uitvoering van Lully’s Cadmus et Hermione. Precies zoals het Franse oudemuziekensemble rond luitist Vincent Dumestre vier jaar geleden had verrast met een hilarische reconstructie van Le bourgeois gentilhomme van het makersduo Molière/Lully. Tussendoor werkte Le Poème Harmonique aan uiteenlopende concertprogramma’s – grotendeels op prijzenwinnende cd’s uitgebracht bij het label Alpha – die Dumestre met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samenstelde en die alle worden gekenmerkt door grote schoonheid.
¡Triste España sin ventura! – arm Spanje beroofd van voorspoed, iedereen zou om je moeten rouwen... Deze woorden die componist Juan del Encina in 1504 van de meest smartelijke noten voorzag, lijken misplaatst in het seizoen waarin Spanje niet alleen de EK-voetbalbokaal
binnensleepte en de Wimbledonbeker uit Zwitserse handen wegkaapte, maar ook Europees kampioen volleybal werd. Toch zullen deze droeve woorden en noten klinken op het Utrechtse Festival Oude Muziek, dat in zijn komende editie – van 29 augustus tot en met 7 september – de spot vol op Spanje zet met zijn rijke traditie aan renaissancepolyfonie.
¡Triste España sin ventura! heet ook het programma waarmee Le Poème Harmonique in het Utrechtse festival polyfonie op semi-liturgische en wereldlijke teksten brengt uit de Siglos de Oro, de Spaanse ‘Eeuwen van Goud’. Maar er klinken niet alleen de weemoedige villancicos. Tegenover ‘Ay triste que vengo’ over het gebroken hart van de afgewezen minnaar, staat het aanstekelijke ‘Hoy comamos y bebamos’, het drinklied voor aan de vooravond van de vastentijd. De verheven smart van de Prins van Aragon in ‘Triste España’ wordt verlicht met de dorpse vrolijkheid van een huwelijksfeest in ‘La Chacona’.
Met dit veelzijdige programma toont Le Poème Harmonique hoe het profane en het spirituele in het zestiende-eeuwse Spanje tot eenzelfde essentie zijn te herleiden, zegt ensembleleider Vincent Dumestre. ‘De kunstmuziek heeft altijd haar melodieën en thema’s ontleend aan de
volksmuziek. Je ziet dat het Iberisch schiereiland van de zestiende eeuw een voorbeeld bij uitstek is van deze wederzijdse beïnvloeding. Of het nou de instrumentale muziek betreft – de canarios en de jacaras zijn dansen die zowel in de dorpen als aan het hof klonken – of de geestelijke vocale muziek die de profane zang verrijkte, tot ze vrijwel op elkaar leken. Goddelijke liefde, aardse liefde? De grens tussen de glorificatie van de hemel en de aanbidding van een aardse geliefde is instabiel, en de muziek verrijkt zich met deze ambivalentie. Het oeuvre van Juan del Encina, dat een vooraanstaande plaats inneemt in de muziek van deze Spaanse Gouden Eeuw, is in dit opzicht significant: als geestelijke – hij was kapelmeester – liet hij niettemin een omvangrijk wereldlijk repertoire na.’ Vincent Dumestre is voor alles een fijnzinnig musicus die zijn programma’s uiterst secuur samenstelt. Als een edelsmid zijn kostbare sieraden, zo weet men in Frankrijk, waar de artistiek leider en luitist is benoemd tot Chevalier des Arts et des Lettres. Met een van zijn fraaiste juwelen komt ridder Dumestre met zijn gevolg van zangers en musici naar het Utrechtse Festival Oude Muziek.
Firenze 1616
Le Poème Harmonique
o.l.v. Vincent Dumestre
Alpha 120
http://www.goldbergweb.com/en/interpreters/orchestras/8746.php
