Niquet, Hervé
2007-06-06 13:28:30
Hervé Niquet, spookbang voor ‘die vrouwen’Ooit gehoord van Callirhoé? Of van André Cardinal Destouches? Kijk, dat bedoelt Hervé Niquet nou. De mooiste muziek ligt in de Franse bibliotheken te vergelen tot zijn oog erop valt. Met zijn barokorkest Le Concert Spirituel zet de dirigent zich al twintig jaar in voor verdrukt Frans barokrepertoire. Aanvankelijk lag het accent op religieuze muziek, inmiddels hebben de opera’s zijn volle aandacht. Zijn jongste ontdekking, Destouches’ Callirhoé, is recentelijk op cd uitgebracht.
door Joke Dame
Ik zocht een opera waarin het nou eens niet te veel over de godenwereld gaat. Al dat gezeur over die goden verveelde me zo langzamerhand. Zelfs liefdesverhalen uit die tijd blijken altijd weer een dekmantel voor een verhaal over de goden. Ik was op zoek naar een verhaal over ménsen. En zo kwam ik bij Destouches. Callirhoé gaat over drie menselijke personages die in een hardvochtig liefdesgevecht zijn verwikkeld. Die hebben het niet over God.’
Hervé Niquet is in Amsterdam. Vanochtend met zijn orkest vertrokken uit Parijs, vanmiddag repetitie, interview, vanavond concert en morgen hetzelfde weer ergens anders. Periodes met uitvoeringen, ‘feestdagen’ volgens Niquet, wisselt hij af met dagen van onderzoek in de Parijse Bibliolthèque Nationale waar hij zijn mu- zikale schatten verborgen weet. Zo werkt hij al twintig jaar. Nee, zijn aanpak is in die twee decennia niet veranderd, laat hij weten. Zijn oorspronkelijke formule, waarin hij zich grondig verdiept in de problemen van de uitvoeringspraktijk en zich dankzij subsidies en sponsorgelden de luxe van een langdurige voorbereiding permitteert, werkt nog steeds.
‘Tegenwoordig kent niemand Destouches meer, terwijl hij in zijn eigen tijd een echte ster was,’ zegt Niquet. ‘Maar hij gold ook als eigenaardig en viel enigszins buiten de normen. Hij was tot geestelijke opgeleid en werd vervolgens soldaat. In de oorlog heeft hij mensen gedood. Hij leefde een vreemd leven. En ook zijn muziek is vreemd. In Callirhoé komen geen onverwachte dingen uit de hemel vallen, er vindt geen wonder plaats en er zijn geen spectaculaire toneelmachines nodig. Toch is het een nogal wilde, zelfs barbaarse opera. Er zit geweld in, ook in de muziek.’
Niquet is gefascineerd door de opmerkelijke koningsdochters uit de tragédies lyriques. Hij brengt ze met zijn orkest in het Amsterdamse Concertgebouw als ‘Heldinnen van de 17e eeuw’: fragmenten uit vijf barokopera’s die tot een avondvullend stuk zijn aaneengesmeed. Waarom dat? De Franse dirigent wilde een programma rond zijn favoriete mezzosopraan Stéphanie d’Oustrac, die de titelrol zingt in Callirhoé, maar ook in Charpentiers Medée, waarvan vorig jaar de DVD uitkwam. ‘De Franse componisten uit die tijd schreven hun hoofdrollen niet voor sopranen, zoals hun collega’s in het barokke Italië, maar voor mezzosopranen,’ legt Niquet uit. ‘Een rijpere vrouw, iemand met levenservaring op het podium was in Frankrijk steevast een mezzo.’ Als hij over zijn stersoliste uitwijdt, vallen termen als ‘superieure zangeres, zeer intelligent, een prachtige mezzo’.
‘Inderdaad,’ glimlacht Niquet. ‘Ze sterft alleen al vóór de pauze drie keer en dat doet ze prachtig, maar...ze maken me ook spookbang, die koningsdochters met hun sterke karakters die tot geen concessie bereid zijn. Het zijn vrouwen die tot in de dood gaan. Dat is behoorlijk afschrikwekkend. En, eerlijk gezegd, drie keer achter elkaar in dit programma is wel een beetje veel voor een man.’
Callirhoé - Tragédie lyrique van
André Cardinal Destouches
Le Concert Spirituel
olv. Hervé Niquet, met o.a. Stéphanie
d’Oustrac (mezzosopraan)
Glossa GCD 921612
Marc-Antoine Charpentier
Medée
Le Concert Spirituel
olv Hervé Niquet,
met o.a. Stéphanie d’Oustrac
Armide Classics ARM 002
Harmonia Mundi
http://www.concertspirituel.com
