Helmchen, Martin

2007-11-16 14:34:54

Martin Helmchen, een grote belofte

Een van veelbelovendste nieuwkomers in de wereld van de cd’s is de pianist Martin Helmchen (Berlijn, 1982). Het repertoire op zijn eersteling met het Nederlands Kamerorkest op het label Pentatone is overbekend, zijn naam zegt de gemiddelde Nederlander nog niets. Maar luisteren naar zijn cd met Mozarts Concerten KV 415 en 491 wakkert een onweerstaanbare liefde aan voor het genuanceerde spel van de jonge musicus.

door Willem Veldhuizen

Toen Martin Helmchen voor zijn cd-debuut het verzoek kreeg twee concerten van Mozart uit te kiezen, wekte dat ambivalente gevoelens op. Hij was weliswaar in een ‘Mozart-fase’ zoals hij dat zelf noemde, maar moest hij niet kiezen voor iets minder voor de hand liggends, voor iets dat flamboyanter en effectvoller zou zijn? En daarbij, het Mozartjaar dat intens gevierd was met veel nieuwe uitmuntende opnamen was nog maar net achter de rug. Maar deze gedachten werden snel gerelativeerd toen de pianist zich de constante actualiteit van de ‘geniale engel van Salzburg’ realiseerde. Mozart kent geen slijtage, zelfs na een maximale dagelijkse dosis van zijn muziek is de morgen weer vol nieuw verlangen. Helmchens conclusie: elke musicus moet steeds opnieuw het spannende gevecht met Mozarts genialiteit aangaan.
Tijdens zijn conservatoriumperiode had Helmchen diverse Mozartconcerten gestudeerd maar welke zou hij kiezen? Het Dertiende in C, KV 415 was het eerste dat hij ooit met orkest uitvoerde. De jonge virtuoos herinnert zich nog steeds de sensatie van het samenvallen van zijn solopartij met het orkest, de versmelting van het een met het ander. Ook het Pianoconcert nr. 24 in c, KV 491 heeft oude wortels in zijn jonge leven. Het was het eerste concert dat hem als in een wurggreep nam, dat hem volkomen in zijn magische macht kreeg. Beide werken vormen een groot contrast ten opzichte van elkaar, een niet onbelangrijk gegeven voor een cd-opname. KV 415 is ondanks dramatische passages vol communicatieve vreugde en KV 491 is getekend door wanhoop en door omineuze gevoelens die overigens toch in een klassieke rustige overwinning eindigen. Martin Helmchen werd in Berlijn geboren. Op zijn zesde ontving hij zijn eerste pianolessen en op zijn elfde begon hij zijn studie bij Galina Iwanzowa aan de Hanns Eisler Akademie in zijn geboorteplaats. Vanaf 2001 vervolgde hij zijn studie bij Arie Vardi in Hannover en in datzelfde jaar won hij het Clara Haskil-concours. Dit plaveide het pad naar een internationale carrière en bracht hem ver over de eigen landsgrenzen. Waar hij speelde maakte hij grote indruk en belangrijke muziekprijzen bleven dan ook niet uit. De ‘Credit Suisse Award’ en de ‘Echo Klassik’ openden nieuwe deuren met als belangrijkste een optreden met de Wiener Philharmoniker en Valeri Gergjev. Onder diens bevlogen leiding gaf Helmchen een verpletterende uitvoering van Schumanns Pianoconcert en werd hij uitgeroepen tot ‘Nachwuchskünstler des Jahres’.

Terug naar zijn cd-debuut. Helmchen begint het eerste deel van KV 491 opvallend ingehouden. Zijn kracht en drama demonstreert hij pas veel later. Zijn gevoel voor detail en meerstemmigheid zijn optimaal en zijn articulatie laat een zeer doorzichtige Mozart ontstaan die vaart en jubel heeft. Prachtig zijn de dynamische contrasten die hij in het laatste deel laat horen. De overgang naar majeur gaat hem moeiteloos af: het Concert in C is uitdagend, feestelijk en toont direct veel spierkracht en avontuur. Gordan Nikolic en zijn orkest begeleiden slagvaardig en vormen een welluidende eenheid met de pianist. Mozart heeft er een eersteklas pleitbezorger bij!

Wolfgang Amadeus Mozart
Pianoconcert in C, KV 415, Pianoconcert in c, KV 491
Martin Helmchen, Nederlands Kamerorkest o.l.v. Gordon Nikolic
PTC 5186305

http://www.kdschmid.de/deutsch/index.php?ch=2&k_id=250&tix=

Relevante recensies