Egorov, Youri
2008-05-26 13:49:29
Youri Egorov leeft!De grote Russische pianist Youri Egorov heeft veel te kort van zijn roem kunnen genieten. Twintig jaar geleden stierf hij in Amsterdam, nog geen 34 jaar oud. EMI gedenkt Egorov met een cd-box die recht doet aan zijn indrukwekkende veelzijdigheid.
door Willem Veldhuizen
De laatste keer dat ik Youri Egorov live hoorde spelen was tijdens een recital in de inmiddels afgebroken Staarzaal in Maastricht. Dat de jonge virtuoos ziek was wist iedereen en voor zijn opkomst leek de zaal gevuld met een beladen, afwachtende stilte. Egorov verscheen enigszins schuchter, was vermagerd en droeg geen glanzende, zwarte lakschoenen bij zijn frak maar een soort vilten pantoffels. Hij boog, nam plaats achter de concertvleugel, keek even geconcentreerd voor zich uit en begon Schuberts Moments musicaux te spelen. Het was ongelooflijk wat er toen gebeurde. Zijn internationaal bejubelde spel had er nog een dimensie bij gekregen. Zijn interpretatie van de zes miniaturen was volkomen transcendent, hoewel er nergens een gebrek aan kracht of vitaliteit was. Misschien is de beste karakteristiek van die luistersensatie uit 1988 dat niet Egorov Schubert speelde maar Schubert Egorov, zo één waren de componist en de executant. Of de naderende dood verantwoordelijk was voor de uitzonderlijke diepte van zijn spel? Wie zal het zeggen?
Toen ik op 16 april van hetzelfde jaar in de krant las dat de Russische pianist in Amsterdam was overleden greep me dat erg aan, maar tevens was ik dankbaar dat ik nog kort tevoren zijn kunstenaarschap had mogen bewonderen. Onvermijdelijk is die herinnering wat geïdealiseerd, maar deze indrukwekkende cd-box van EMI, met vrijwel alles wat de pianist voor dit label heeft opgenomen, bewijst onomstotelijk de grootheid van Egorovs kunst.
Youri Egorov wordt op 28 mei 1954 in het Russische Kazan geboren. Hij begint vanaf zijn zesde jaar serieus piano te spelen maar treft het niet met de docenten die hij allemaal het predikaat ‘verschrikkelijk’ geeft. Op zijn negende keert het tij wanneer hij lessen gaat nemen bij Irina Dubinina aan het conservatorium van zijn geboortestad. Deze docente was zelf een leerling van de vermaarde Jakov Sak in Moskou en Youri Egorov zal, wanneer hij zijn studie in Kazan voltooid heeft, ook vertrekken naar de Russische hoofdstad om daar te studeren bij dezelfde pianopedagoog. Gedurende die intensieve tijd in Moskou neemt hij deel aan drie internationale wedstrijden: het Concours Marguérite Long, het Tsjaikovski Concours en het Koningin Elisabeth Concours in Brussel. Hoewel hij goed meekomt, lukt het hem toch niet een eerste of tweede prijs in de wacht te slepen. Het tij keert wanneer hij aan het Van Cliburn Concours deelneemt. Daar wint hij weliswaar ook geen eerste prijs, maar hij maakt er zo’n bijzondere indruk op het publiek dat ze hem een alternatieve prijs toekennen van $10.000, zodat hij kan debuteren in New York. Dit debuut is het begin van een zegetocht die slechts tien jaar zal duren.
Egorovs repertoire reikte van Bach tot Bartók en verder. Zo zijn beide boeken met de Préludes van Debussy in deze verzamelbox opgenomen. Onder Egorovs handen zijn ze pianistische voorbeelden van eindeloos genuanceerde kleurschakeringen en van speelse, duidelijke ritmes die toch vol subtiel rubato zijn. Ook zijn Schumann- en Chopininterpretaties getuigen van een exemplarisch inlevingsvermogen. In Kreisleriana en Carnaval demonstreert Egorov zijn sensibele souplesse die aan Schumanns wispelturige wereld alle recht doet. Chopins Fantaisie op. 49 is vol gepassioneerd drama en fluisterende lyriek. Beide pianoconcerten van Mozart (KV 466 en KV 453) en het Keizersconcert van Beethoven, alle drie onder de uitmuntende leiding van Wolfgang Sawallisch, vormen nog steeds ongedateerde monumenten van grote muzikale artisticiteit.
Deze box is een terecht eerbetoon aan een charismatische, te jong gestorven pianist. Het is goed dat zijn klinkende erfenis, gedeeltelijk uit het analoge lp-tijdperk, weer voorhanden is.
Youri Egorov
The Master Pianist
Bach, Mozart, Beethoven, Chopin, Schumann, Debussy
EMI Classics 5099920653125
http://www.youri-egorov.nl/index2.htm
